Amiăng là gì và những tác hại của Amiang cần biết ngay!

Gần đây Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tái khẳng định tác hại gây ung thư của amiăng, trong khi Việt Nam vẫn sử dụng lượng lớn vật liệu này.  Amiăng là một trong những chất gây ung thư nghề nghiệp nghiêm trọng nhất. Ước tính một nửa số ca tử vong do ung thư nghề nghiệp có liên quan amiăng, ông Kidong Park, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, cho biết tại hội thảo Phòng chống các bệnh liên quan đến amiăng ngày 24/4.

Đặc biệt: Việt Nam là một trong 6 nước vẫn sử dụng lượng lớn amiăng trong sản xuất, với hơn 50.000 tấn mỗi năm. Gần 80% amiăng nhập khẩu được sử dụng để làm tấm lợp. Ngoài ra, amiăng có trong một số vật liệu, sản phẩm cách nhiệt, cách điện, chống cháy, má phanh, tấm trần… Những công việc có thể phát sinh bụi amiăng chủ yếu trong quá trình sản xuất như xé bao, nghiền, trộn, khoan, nổ mìn… Các dạng chất khác nhau chủ yếu của amiăng như amiăng trắng, xanh và nâu…

Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu cặn kẽ về tác hại của loại hóa chất này trong các nội dung dưới đây:

1. Amiăng là gì?

Amiăng là silicát kép của Can xi (Ca) và Magie (Mg), chứa SiO2 có trong tự nhiên. Amiăng gồm 02 nhóm: (a) Nhóm Serpentine: Chrysotile (Amiăng trắng) có dạng xoắn và cũng là loại sợi Amiăng duy nhất còn tiêu thụ thương mại trên thị trường hiện nay. Amiang được sử dụng rộng rãi để sản xuất các vật liệu chống cháy, cách âm, cách nhiệt.

Tại Việt Nam, gần 80% lượng amiang nhập khẩu được sử dụng để sản xuất tấm lợp fibrô – xi măng. Ngoài ra, amiang có mặt ở một số vật liệu/sản phẩm khác như: Cách nhiệt, cách điện, chống cháy, má phanh, tấm trần cách nhiệt, các sản phẩm của hệ thống bảo ôn.

2. Tác hại của amiang đối với sức khỏe?

Tác hại của Amiăng đến sức khoẻ người lao động và cộng đồng được biết đến là gây bệnh bụi phổi–Amiăng, ung thư phổi, ung thư trung biểu mô ác tính (màng phổi, màng bụng, màng tim), mảng màng phổi, tràn dịch và dày màng phổi, ung thư thực quản, buồng trứng. Người tiếp xúc với amiang thường phát bệnh sau khi tiếp xúc rất lâu từ 20-30 năm nên thường đến khi người lao động nghỉ hưu mới mắc bệnh.

Amiang là chất gây ung thư nghề nghiệp quan trọng nhất ước tính gây ra ½ số ca tử vong do ung thư nghề nghiệp trên thế giới. Gánh nặng bệnh tật toàn cầu do amiang là mỗi năm có hơn 100.000 người chết và hơn 1,5 triệu năm phải sống với khuyết tật. Số người chết do ung thư phổi là 41.000 người. Số người chết do ung thư trung biểu mô ác tính là 59.000 người. Amiăng là nguyên nhân của 80% các trường hợp bị ung thư trung biểu mô ác tính ở người. Số người chết do ung thư trung biểu mô ác tính ngày càng gia tăng ở các nước phát triển đã sử dụng nhiều Amiăng trong quá khứ.

Thời gian phát bệnh do amiang gây ra thường muộn. Mỗi người tiếp xúc với amiang có thể bị 1 loại bệnh khác nhau. Trong đó, 80% các trường hợp ung thư trung biểu mô ở người được xác định do amiang gây ra.

3. Amiang xâm nhập vào cơ thể người như thế nào?

Amiang xâm nhập vào cơ thể và gây hại chủ yếu qua đường hô hấp khi người lao động và người sử dụng sản phẩm có chứa amiang hít phải sợi amiang phát tán trong môi trường. Amiang xâm nhập vào cơ thể qua mũi, miệng do ăn uống hoặc hít phải. Sợi amiang khi nuốt vào bị tích tụ lại và có thể gây ung thư màng phổi, thanh quản, buồng trứng, dạ dày và ruột…

Các công việc phát sinh bụi amiang chủ yếu trong quy trình sản xuất như: Xé bao, nghiền, trộn, khoan, nổ mìn…

Tại cộng đồng, người dân tiếp xúc với bụi amiang trong môi trường chủ yếu do khoan, cắt, phá dỡ đập các tấm lợp, vật liệu có chứa amiang, sử dụng các tấm lợp hư hỏng có chứa amiang để làm đường, đổ móng nhà.

4. Cách phòng ngừa, hạn chế những tác hại của amiang

Với người dân

Nên sử dụng vật liệu an toàn, tốt nhất là không dùng tấm lợp fibrô – xi măng có chứa amiang.

Tránh làm vỡ các vật liệu chứa amiang gây phát tán bụi amiang. Cụ thể như dùng tấm lợp chứa amiang để làm đường, đổ móng nhà

Xếp gọn các vật liệu thải loại có chứa amiang vào nơi an toàn, tránh mọi hình thức phát tán bụi ra môi trường và thông báo với cơ quan môi trường để xử lý.

Người dân sống gần các nhà máy sản xuất vậy liệu chứa amiang và có nguy cơ tiếp xúc với amiang… nếu thấy các biểu hiện bệnh đường hô hấp cần đi khám để kiểm tra và điều trị kịp thời.

Với người lao động

Sử dụng các phương tiện bảo vệ cá nhân đúng quy định (khẩu trang chuyên dụng, quần áo bảo hộ lao động).

Không hút thuốc, ăn uống tại nơi làm việc.

Tắm rửa trước khi về nhà, không mang quần áo bảo hộ lao động về nhà.

Yêu cầu được định kỳ hàng năm khám sức khỏe (chụp phim X – quang phổi, đo chức năng hô hấp để kiểm tra).

Khi có các biểu hiện bệnh đường hô hấp cần đi khám và điều trị kịp thời.

Ngày 17/7/2014 Hội thảo về Amiang và sức khỏe đã được Bộ Y tế phối hợp với Bộ Khoa học, công nghệ và Tổ chức Y tế thế giới tổ chức tại Hà Nội với sự tham gia của các chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới, các nhà khoa học, các đại biểu quốc hội và đại diện các bộ, ngành. Hội thảo đã thống nhất một số điểm sau:

– Khẳng định tất cả các dạng amiăng gây ung thư và không có ngưỡng an toàn nào cho việc sử dụng amiăng, kể cả amiăng trắng

– Càng tăng việc sử dụng amiăng thì càng làm tỷ lệ ung thư gia tăng. Ung thư trung biểu mô là một ung thư khá đặc hiệu do amiăng gây ra. Vấn đề nghiên cứu tác hại và bệnh học do amiăng gây ra rất khó khăn về nhân lực và vật lực. Cần đội ngũ nghiên cứu có chuyên môn cao.

– Việc xử lý vật liệu phế thải amiăng còn hạn chế. Vì vậy việc tồn tại amiăng trong môi trường và nguy cơ gây bệnh của amiăng còn hiện hữu.

– Chi phí khắc phục hậu quả của amiăng tốn kém hơn nhiều so với lợi ích kinh tế của amiăng mang lại.
– Việc phổ biến tuyên truyền tác hại của amiăng cho người dân còn rất hạn chế
– Các quy định của Quốc tế khá rõ ràng. WHO và ILO đều kêu gọi các quốc gia thành viên cấm sử dụng amiăng trắng. Là nước thành viên, Việt Nam phải tham chiếu và dựa trên lời kêu gọi của WHO/ILO để có những quyết định phù hợp nhằm đảm bảo sức khoẻ cho người lao động và đặc biệt sức khỏe cho người tiêu dùng.

Cộng Đồng Xanh sưu tập